Baby ogen

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet en het is… heel weinig!

Baarmoeder:

Vanaf week 4 van de zwangerschap zijn in het embryo al de kuiltjes te zien waar de  “baby ogen” worden gevormd. Vanaf week 5 wordt het netvlies gevormd. Tijdens de zwangerschap worden de ogen en het hersengebied dat verantwoordelijk is voor het zien ontwikkeld. Vanaf de 8e week is de pupil aanwezig. Vanaf 21 weken is het mogelijk om licht waar te nemen, ook al kunnen de ogen dan nog niet open. Rond de 29ste week opent het kind voor het eerst de ogen. Behalve vel zonlicht valt er niet veel te bewonderen in de baarmoeder.

Pasgeboren:

Het gezichtsvermogen van “baby ogen” wordt vaak overschat. Een pasgeboren baby ziet tot ongeveer 20 centimeter scherp. De meeste pasgeboren baby’s hebben blauwe ogen. De oogkleur wordt bepaald door melanine. Pasgeboren baby’s maken nog niet genoeg van dit pigment aan. Dat begint pas enkele maanden na de geboorte. Kleuren kan een baby amper onderscheiden en ook details ziet het niet. Kleuren zijn pas goed te onderscheiden tussen 3 tot 6 maanden, als de staafjes en kegeltjes goed zijn gerijpt. Eerst zijn dat de kleuren rood en groen en later komen daar blauw en geel bij. Blauw blijft lange tijd ‘zwart’, pas na een half jaar herkent het kind bijvoorbeeld een blauwe muur. Baby’s kunnen nauwelijks grijstinten onderscheiden. Contrasterende kleuren zijn dan ook belangrijk, zoals zwart en wit. Hoe hoger het contrast, hoe beter ze het zien. Zou je bij een pasgeboren baby een oogmeting doen met een Snellen-kaart die opticiens gebruiken, dan zou het alleen de grootste letter in de bovenste rij kunnen zien.

1 maand oud:

Een baby die een maand oud is, herkent de ouders alleen aan haargeur, stem en warmte. Het uiterlijk blijft gissen. Op deze leeftijd kijkt het nog niet naar de ogen. De haargrens is een stuk interessanter, want die kent het scherpste contrast. Het begint zo langzaam maar zeker  contouren te zien en ook de eerste beginselen van kleur vallen op.

2 maanden:

Het detail

Oefenen oefenen oefenen. Het deel van de hersenen dat zorgt dat je leert zien, heeft hard gewerkt. Het gezichtsvermogen van de “baby  ogen” is door het vele ‘oefenen’ sterk ontwikkeld. Het ziet steeds meer details. Tussen de twee en drie maanden lacht een baby vaak voor het eerst naar vertrouwde gezichten. De haargrens is nu niet meer zo boeiend, hij zal steeds vaker de ogen opzoeken. Tot het zes of zeven maanden oud is, ziet de baby het beste op de eigen armlengte (ca. 75 cm). Het volgen met de ogen verloopt eerst nog schokkerig en wordt pas soepel vanaf ca. 8 weken.

3 maanden:

hoeken en kleuren

Vanaf drie maanden ziet een kindje een voorwerp scherp op 1.5 m. De meeste kinderen beginnen dan ook naar hun eigen handjes te kijken. De fixatiereflex moet nu functioneren. Dat houdt in dat een kind op deze leeftijd met beide ogen gecoördineerd naar één punt moet kunnen kijken. Het kan symmetrisch alle hoeken en kleuren van een voorwerp zien.

4 maanden:

Diepte

Als het kind vier maanden is, gaat het diepte zien. Daarvoor moet informatie van het linkeroog in de hersenschors gaan ‘praten’ met informatie van het rechteroog, om zo tot een driedimensionaal beeld te komen. Een ontwikkeling die samengaat met het grijpen naar voorwerpen.

5-6 maanden:

Vanaf dit moment staat de oogkleur van het kind zo goed als vast, gedurende de eerste 3 levensjaren kan hier nog een kleine verandering in optreden. Nu het kind diepte kan zien, kan het ook sneller bewegende objecten volgen. Ook zal het oog-handcoördinatie verbeteren. Het kind kan nu van alles oppakken.

Hoe wordt de oogkleur bepaald? De oogkleur

Vanaf 7 maanden:

In het eerste levensjaar groeit het de baby ogen heel snel. Dit is van essentieel belang voor hoe goed het kind leert te kijken. Met een jaar is het zicht bijna net zo goed als dat van een volwassene. De baby kan nu mensen en dingen herkennen die zich aan de andere kant van de kamer bevinden. Nog enkele visuele details ontbreken, zoals snelheid kan een baby nog moeilijk inschatten. Dit is een proces dat tot ca. het zevende levensjaar voortduurt. Tot die tijd is het visuele systeem in de hersenen nog vormbaar en kan er dus nog van alles fout (zoals een lui oog) gaan.

Note: Onderzoek zoals gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature) bij muizen heeft aangetoond, dat muizen die volledig in het donker hun zwangerschap volbrengen, brengen muizen ter wereld die niet goed kunnen zien. Wat dus betekent dat lichtinval een essentiële rol speelt in de ontwikkeling van ogen in de baarmoeder 

Normaal worden bloedvaten die het netvlies voeden tijdens de zwangerschap op een natuurlijke manier opgelost en later ontstaan er weer nieuwe, waardoor er wel licht op de baby ogen valt, maar als de omgeving blijvend donker is, hebben de ogen dus geen kans om zich normaal te ontwikkelen.